Akaryakıtı, Türkiye’de pahalı olması sebebiyle yurtdışından temin ettiklerini belirten Vehbi Şadi, akaryakıtın Türkiye’de fahiş rakamlara çıktığını söyleyerek, yurtdışından Türkiye’ye oranla daha ucuza mal ettiklerini aktardı.

Alpar Turizm’den firma yetkilisi Vehbi Şadi yurtdışına yolcu taşıdıklarını belirterek, Kosova, Makedonya, Bulgaristan, Yunanistan, Arnavutluk’a yolcu transfer ettiklerini aktardı. Bayram sezonu ile ilgili olarak Şadi, şunları kaydetti: bayram biz de pek etkili olmadı ama ilk günü biraz yoğunluk vardı. Genelde bizim yolcularımız yurtdışından geliyor. Bayram sezonu bizi çok az etkiler’ dedi.

‘Ekonomik nedenlerden kaynaklı işler eskisi gibi değil’

Vehbi Şadi konuşmasında, geçen seneye ve evvel ki senelere oranla işlerinin daha düşük olduğunu ifade etti. Yaşanan bu düşüşü ekonomik nedenlere bağlayan Şadi, eskiden 2-3 otobüsü aynı ülkeye kaldırırken, bu sene 1’e düştü. Bunun da yaşanan ekonomik durumdan kaynaklı olduğunu düşünüyorum dedi.

‘Peronlar yetersiz, giriş ve çıkışlarda sorunlar yaşıyoruz’

Özellikle bayram başında otogarın çok yoğun olduğuna dikkat çeken Şadi, ‘otogardan 5 dakikada çıkan araç, bayram sezonlarında 2-3 saatte ancak çıkabiliyor. Bu her bayram dönemi yaşanan sıkıntılarımızdan biri, buna yönelik bir çalışma hiç yapılmadı. Bunun önlemi maalesef alınmıyor veya alınamıyor’ dedi. Özellikle otogar içinden çok fazla araç kalkması nedeniyle peronların yetersiz kaldığını ifade eden Şadi, araçların arkaya park ettiklerini, giriş ve çıkışlarda zorluklar yaşadıklarını belirtti.

‘Bayram sezonunda otogardaki yoğunluk artıyor’

Konuya ilişkin şikâyetlerini otogar yönetimine ilettiklerini belirten Şadi, ‘normalde her sene şikâyetlerimizi dile getiriyoruz. Ama bir düzenleme olmuyor. Kendileri de görüyorlar. Bu görülmeyen bir şey değil. Arka tarafa baktığınızda, bütün servis araçlarının gelişi güzel park ettiğini görebilirsiniz. Bu da çıkan arabayı etkiliyor. Bu sadece servis araçlarıyla da bitmiyor. Arkaya otobüsler yanaşıp yolcu indiriyor. Böyle olunca maalesef değil, araç çıkarmak kımıldayamıyorsunuz bile’ diyerek yaşanan yoğunluk karşısında yetkililerin soruna çözüm getirmemelerini eleştirdi. Şadi verdiği örnekle durumu kısaca özetledi, ‘bayramın 2. günü 9’da kalkacak olan aracımız, garajdan saat 7’de çıktı. Perona giriş çıkışı 10’u buldu’ dedi. Müşterilerin de yaşanan bu yoğunluğa alışıklarını belirten Vehbi Şadi, her sene yaşanan bu sıkıntıların özellikle bayram nedeniyle daha sık yaşandığına vurgu yaptı.

‘Uygulamada sorunlar çıkabilir’

Ortak servis uygulamasına temkinli yaklaşan Vehbi Şadi, ortak servisin uygulanabilirliği noktasında endişeler taşısa da olumlu değerlendirdi. Konuyla ilgili şu ifadelere yer verdi, ‘ona nasıl bir düzenleme getirirler bilmiyorum ama olsaydı güzel olurdu. Fakat kimse birleşmek istemez. Çünkü kendi yolcusunu başkasına kaptırmak istemez. Servis şoförü gibi unsurların belirleyici olabileceğine dikkat çeken Şadi, bizim araçlarımızda bu söz konusu değil. Bizim çalışanlarımız maaşlı personelimizdir. O açıdan bizde sorun yok. Diğerleri gibi değil. Diğerleri dışarıdan ücretli çalışıyor’ şekilde görüşlerini paylaştı.

‘Biz de fırsatçılık yok’

Bayram sezonunun yolcu biletlerine ne ölçüde yansıdığını sorduğumuz Vehbi Şadi, şunları aktardı: ‘Bizim bilet fiyatlarına herhangi bir müdahalemiz olmadı, biz de fırsatçılık yok. Size farklı bir şey anlatayım. 2010 yılında büyük bir yanardağ patlamıştı ve uçaklar kalkamadı. Öyle bir hale geldi ki taşımacılık neredeyse küçük araçlarla bile yapılır hale geldi. Ek servisler konuldu. 1’i 5’e sattılar. Biz fiyat ne ise onu uyguladık. Yolcu talebine göre otobüs kaldırıyoruz zaten. Fakat bunu yapan firmalar çok oldu’ dedi.

‘Akaryakıtı yurtdışından temin ediyoruz’

Akaryakıtı Türkiye’de pahalı olması sebebiyle yurtdışından temin ettiklerini belirten Şadi, akaryakıtın Türkiye’de fahiş rakamlara çıktığını söyleyerek, yurtdışından Türkiye’ye oranla daha ucuza mal ettiklerini aktardı. Şadi, taban ve tavan fiyat uygulaması üzerine yönelttiğimiz soru ile ilgili olarak da şu ifadelere yer verdi, ‘bizde en pahalı yer Arnavutluk. Mesafenin daha uzun olması sebebiyle biz de en pahalı nokta, Arnavutluk, Arnavutluk’a tek yön gidiş 115 TL, gidiş dönüş 190 TL’dir’ yönünde bilgi verdi.

Nilüfer Turizm’den Kurumsal İletişim Müdürü Pelin Yemyeşil, Nilüfer Turizm açısından bayram sürecinin genel anlamda olumlu geçtiğini belirtti. Özellikle geçtiğimiz yıllara oranla yükselen bir grafikle sezonu tamamladıklarını ifade etti.

Korsan taşımacılıkla ilgili olarak ise, sorunun her dönem yaşandığını belirten Pelin Yemyeşil, ‘Nilüfer Turizm’e ait şirket arabalarımız dolduğu zaman Bayrampaşa Otogarı’nın ilerisinde, aşağısında korsan taşımacılık yapılıyor ve bu yalnızca bu döneme ait bir durum da değil. Korsan taşımacılık yapan kişiler küçük araçlarla Bursa, Tekirdağ, Çorlu gibi kısa mesafelere yolcu taşıyabiliyorlar. Korsan taşımacılık her firmayı etkilediği gibi bizi de etkiliyor fakat bizim artık oturmuş ve kemikleşmiş bir yolcu yapımız var. Dolayısıyla bayram sezonunda, biz Nilüfer Turizm olarak çok da fazla yolcu kaybetmedik. Aksine yetiştiremedik. Bayram süreci bizim için epey yoğun geçti. Ek seferler açmak zorunda kaldık. Dolayısıyla elimizde olan maksimum kapasite ne ise bayramda bunu kullandık diyebiliriz’ şeklinde değerlendirmelerde bulundu.

Opsiyonel bilet uygulaması

Bayramdan hemen önce akaryakıta gelen zammın Nilüfer Turizm’in bilet fiyatlarına ne kadar yansıdığını ise Yemyeşil şu sözlerle ifade etti, ‘normalde Nilüfer Turizm’in yolcusu opsiyonel bilet fiyatından faydalanır. Fakat biz bayram ve sömestr gibi olağanüstü dönemlerde normal fiyatlar üzerinden işlem yapıyoruz. Dolayısıyla bu durum yolcu da zam gibi bir algı yaratabilir ama bizim yaptığımız zam değil, daha önce kullandığımız opsiyonel fiyatları geri çekmek ve normal fiyatlara yansıtmak. Bu konu bize çok büyük bir problem yaşatmadı çünkü zaten Nilüfer’in yolcusu bellidir. Gelir ve sizi tercih eder’ dedi.

Otogar giriş ve çıkış fiyatlarında artış

Otogar giriş ve çıkış ücretlerinde bu yılda artış yaşandığına dikkat çeken Yemyeşil, ‘mesela servislerimiz için 3 aydan 3 aya sabit abonman ücreti olarak 100 TL veriyorduk. Şimdi o sabit ücret kalktı, her ay 45 TL bir ödeme yapıyoruz. Ayrıca otogar giriş ve çıkış ücretlerinde bir artış oldu. Aylık ortak giderlerimizde de artışlar yaşandı’ diyerek otogar fiyatlarında yaşanan artış hakkında bilgi verdi.

‘Ortak yaşam alanlarımızda bir takım çalışmalar yapılacaktır’

Toplanan ücretlerin otogarın düzenlemesi için harcanması gerektiğini belirten Yemyeşil, şunları kaydetti: ‘otogarın altının düzenlenmesi gerekiyor, çevre düzenlemesinin yapılması gerekiyor. Biz bu eksikleri zaman zaman yapılan toplantılarda dile getiriyoruz. Yapılan çalışmaları biz de buradan takip ediyoruz. Mutlaka bu düzenlemelerin yapılacağına özellikle ortak yaşam alanlarımızda bir takım çalışmaların yapılacağına inanıyoruz’ dedi.

‘Taban ve tavan fiyat konusunda denetimler sıklaştı’

Taban ve tavan fiyatlar konusuna da değinen Yemyeşil, ‘fiyatların ve fiyat aralığının kontrol edildiği bir mekanizma var. Sonuç olarak Ulaştırma Bakanlığı’na ilettiğiniz taban ve tavan fiyatlar belli… Belirlenen bu fiyatların dışına çıkma şansınız yok, son dönemde özellikle bu alanda denetimler sıklaştı. Diğer firmalarda bu uygulamanın dışına çok fazla çıkamıyorlar. Bu konuda da çok fazla sıkıntı yaşamıyoruz özellikle bizim fiyatlarımız bellidir. Bunun dışında yine yasa ile belirlenmiş indirim uygulanacak gazi olan, engelli vatandaşlarımız, basın mensubu yolcularımız zaten indirimden faydalanabiliyorlar. Nilüfer Turizm’in hangi yazıhanesine giderseniz gidin, verdiğimiz fiyatlar aynıdır’ şeklinde bilgi verdi.

‘Her yolcunun belli bir yük kotası var’

Özellikle şehirlerarası otobüs firmalarının sıkça yaşadığı sorunlardan biri olan kargo sorununa ilişkin olarak Yemyeşil şu ifadeleri kullandı, ‘her yolcunun yük noktasında belli bir kotası var. 40 yolcudan bahsediyoruz. Bir yolcu beraberinde örneğin 10 parça getirirse olmaz çünkü standartlara aykırı bir durum yaratmış olur. Yolcumuz 3 hatta 4 valiz getirebilir eğer burada bir aşım varsa yolcuyu kargomuza yönlendiriyoruz. Kargo ücretimiz ne ise, yolcumuzdan bunu talep ediyoruz. Bir de bu konuda yolcularımızda da belli duyarlılıklar var. Özellikle çok sık seyahat eden yolcumuz yanında ne kadar yük taşıyabileceğinin bilincinde oluyor’ dedi.

Urfa Cesur firmasından görüşlerini aldığımız firma yetkilisi Mahmut Çıkan, kargo taşımacılığı için ‘bunlar bizim gibi firmalar açısından doğal şeyler, bunun önüne geçemeyiz, zaten aksi bir uygulama da yolcu bize gelmez. Aşırı bir yoğunluk olduğunda belli bir ücret alınır ve yolcunun yükü de kendisi de taşınır’ dedi.

Mahmut Çıkan, bayram sezonunun kendileri açısından iyi geçtiğini söyleyerek, şunları ekledi, ‘ çok büyük bir yoğunluk yaşandığını söyleyemem fakat Ramazan Bayramı’nda şehir dışına çıkamayan yolcu Kurban Bayramı’nda mutlaka çıkar. Dolayısıyla Kurban Bayramı’nda daha büyük bir yoğunluk bekliyoruz’ değerlendirmelerinde bulundu.

‘Ne bayram sürecini ne de akaryakıt zammını yolcuya yansıtmadık’

Bayram ve akaryakıt zammını yolcu taşıma biletlerine yansıtmadıklarını belirten Çıkan, ‘bayram ve akaryakıta yapılan zammı biz yolcularımıza yansıtmadık hatta yansıtmak bir kenara bilet fiyatlarımız 4 yıl önce belirlenen fiyatlardır. Ne bayram sürecini ne de akaryakıt zammı nedeniyle yolcularımıza bilet fiyatlarında bir farklılık yaşatmadık’ dedi.

‘Devletin, en büyük gelir kaynağı akaryakıt’

Çıkan, ülkemizde yaygın olarak tercih edilen karayolu taşımacılığında dünyanın en pahalı benzinini kullanıyor olmamıza rağmen devletin hava taşımacılığında belli teşvikler uygularken otobüs esnafı için aynı şeylerin söylenemeyeceğine dikkat çekti. Konu ile ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: ‘ben şahsen devletin bu konuda biz otobüs esnafına bir teşvik veya indirim yapacağına inanmıyorum. Çünkü devletin en büyük gelir kaynağı akaryakıt, bunu hepimiz biliyoruz. Otobüs camiası olarak bunu hep isteriz, söyleriz ama olmayacağını da biliriz. Devlet böyle bir konuda geri adım atmaz, neden atsın ki, devlet zaten bizim büyük bir sektör olduğumuzu ve küçülmemiz gerektiğine inanıyor’ dedi.

‘TOFED Başkanımız ekibiyle birlikte uyum içinde çalışıyor’

Konuşmasında TOFED ve Başkan Mehmet Erdoğan’ın çalışmalarına da değinen Çıkan, Başkan Mehmet Erdoğan’ın bu işi şimdilik çok güzel götürdüğünü söyleyerek, başkanın takım arkadaşları ile uyum içinde çalışmalar yaptıklarını ve kendilerinin de bu çalışmaları yakından takip ettiklerini belirtti. Çıkan, Mehmet Erdoğan için ‘değer verdiğimiz, sevdiğimiz mütevazı bir insan, sorunlarımızı dinliyor, çözüm yolları bulmaya çabalıyor. Halkın içinde, bizimle birlikte ayrıca sektörü çok iyi tanıyan, bilen bir isim bu da bizim açımızdan bir avantajdır’ ifadelerini kullandı.

‘Yolcunun kendisi de yükü de taşınır’

Belli firmaların kargo taşımacılığında biraz daha dezavantajlı konumda olduğunu hatırlattığımız Çıkan, konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: ‘yöresel firmalarda bugün Urfa’nın peyniri bitmez, biberi bitmez, Zonguldak’ın kömürü bitmez, adam otobüsle İstanbul’a kömür getiriyor. Bunlar bizim gibi firmalar açısından doğal şeyler, bunun önüne geçemeyiz, zaten aksi bir uygulamada yolcu bize gelmez. Aşırı bir yoğunluk olduğunda bir yük taşımacısı kadar değil elbette normal bir ücret alınır ve yolcunun yükü de kendisi de taşınır’ dedi.

‘Çalışmalar var, sonuçlarını hep birlikte göreceğiz’

Otogarın trafiğinden, çevre düzenlemesinden, giriş çıkış fiyatları konusunda fikirlerini aldığımız Çıkan, şunları aktardı: ‘otogarın altında Galip Öztürk’ün bir çalışması söz konusu, uluslar arası garajı buraya taşıma çabası içinde… Galip Öztürk’ün bazı projeleri var, bunları da hep birlikte bekleyeceğiz ve göreceğiz. Otogarın altında ciddi bozuklar var, bunu biliyoruz fakat Galip Öztürk’ün bu konuya gösterdiği hassasiyetin de farkındayız. Marmaray Projesi’nden sonra Yenikapı’daki uluslar arası otobüsçüleri buraya getirmek için belediye ile görüşmeler yapılıyor. Bu konuda otogar yönetiminin ve Galip Öztürk’ün ciddi bir çabası var. Bazı çalışmalar var fakat bunların sonuçlarını bekliyoruz, bu sonuçları da hep beraber göreceğiz’ dedi.

Alev ARSLAN-Oya KAYA