Lojistik sektörünün son zamanlarda ki en büyük sıkıntısı olan Bulgaristan transit geçiş belgesi sorunu belirsizliğini koruyor. Bulgaristan hükümeti, uluslar arası ve ikili antlaşmalara uymamakla kalmayıp üstüne Türkiye Cumhuriyeti’ne diş gösteriyor.

31 Ocak 2014 tarihinde UND(Uluslar arası Nakliyeciler Derneği) Başkanı Çetin Nuhoğlu tarafından düzenlenen basın toplantısında, Bulgaristan’la olan transit geçiş belgesi sorunu tartışıldı.

“Bulgaristan, 125 bin adet Transit Geçiş Belgesi’ni vermedi.”

Uluslar arası taşımacılık kanunları devletlerarası ve uluslar arası antlaşmalarla belirlenmekte. Ancak Bulgaristan buna uymuyor. Uluslar arası ve ikili antlaşmalara uymayan Bulgaristan’ın çocukça davrandığını söyleyen Nuhoğlu: “İkili antlaşma da alınan karara göre Türkiye-Bulgaristan Transit Geçiş Belgesi 250 bin adettir. Bulgaristan ilk 6 ay için vermesi gereken 125 bin adet transit geçiş belgesini yollamıyor. “ dedi.

“Bu iş, çocuk oyuncağı mı?” 

Başkan Nuhoğlu sözlerine şöyle devam etti. “Bulgaristan, 125 bin adet transit geçiş belgesinin tamamını yollamayıp; yalnızca 5 bin tanesini yolladı. Bulgaristan bura da ikili antlaşmaya uymayıp; ben size 5 bin adet belge yolladım. Belgeniz bittiğinde 10 bin adet daha vereceğim ama sizde benim yeni isteklerimi karşılayacaksınız diyor. Böyle bir şey olamaz. Çocuk oyuncağı mı bu ?” dedi.

“Antlaşmaya göre; Bulgaristan 125 bin adet belge göndermek zorunda”

2012 yılında, T.C Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ile Bulgaristan Ulaştırma Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Bakanı Ivaylo Moskovski’nin imzaladığı bir antlaşma göre; iki ülke arasında 32 bin ikili belge karşılıklı olarak verilecek maddesi var. Bu maddeye göre 32 bin ikili belge, 17 bin 500 boş giriş-dolu çıkış belgesi, 250 bin transit geçiş belgesi. Bin 100 adet 3.ülke belgesi verilmesi kararlaştırıldı. 

“Matbaa da sıkıntı oldu.”

Nuhoğlu bu antlaşmayla ilgili şunları söyledi: “Her sene başında, bu anlaşmaya göre 6 aylık belgeler verilir. Bulgaristan, 32 bin ikili belgenin ilk 6 ay için olan;16 bin adetini verdi. 17500 boş giriş belgesin, yarısı olan 8750’sini de verdiler. Son olarak, 1100 adet 3. Ülke belgesinin de 550’ sini verdiler. 250 bin transit geçişin, 125 bin tanesini vermeleri gerekiyor ancak 125 bin tane belge vereceğine 5 bin tanesini verdi. Bakanlığımız bir problem olup olmadığını sordu. Bulgaristan’a gönderilen 5 bin adet geçiş belgesinin nedenini sorduk matbaa da sıkıntı oldu geri kalanını göndereceğiz dediler. Ancak geri kalanını göndermediler. 

“Bakanlık 10 bin belgeyi geri iade etti.”

Gönderilen 5 bin adet transit geçiş belgesinin tükenmesinin ardından Bulgaristan’ın 10 bin tane belge daha gönderdi ancak; Bakanlık, bu 10 bin belgeyi geri iade etti ve tamamının aynı anda verilmesini istedi. 4 tip belgenin yalnızca 3ünün teamüllerini yerine getirmediklerini söyleyen Nuhoğlu; “Transit geçiş belgesini vermeyip, bize aba altından sopa gösteriyorlar. “ dedi.

“Bulgaristan, ya antlaşmaya uyacak ya da antlaşma sona erecek.”

Nuhoğu, bu durum karşısında T.c Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının tavrının net olduğunu söylerken; konuşmalarına şunları ekledi : “Bakanlığımız, Bulgaristan’a mesajını açıkça yolladı. “Eğer antlaşmanın şartlarına uymazsan; antlaşmayı bozarım, senin ülkenden geçmem, gerekirse Ro-Ro kurarım ve nakliyecilerimi Avrupa’ya öyle gönderirim dedi. Bulgaristan, ya bu kurallara uyacak ya da antlaşmamız sona erecek.” Bu konu da bakanlığımız bizi destekliyor.” dedi.

“GATT’ a göre; transit geçişler kolaylaştırılmak zorunda.”

Dünya Ticaret Örgütü’nün Ticaretin Kolaylaştırılması Antlaşması’nı 159 Dünya Ticaret Örgütü Üyesi katılımıyla Bali de imzaladı. GATT’ ın (Ticaret ve Gümrük Tarifeleri Genel Antlaşması )5. Maddesine ilaveten, Dünya Ticaret Örgütü Üyeleri, transit geçişleri daha da kolaylaştırıcı politika izlemek zorunda. 

“Bulgaristan, DTÖ antlaşmasına da uymuyor.”

Bu antlaşmaya göre; formalite düzenlemelerinde gizli ayrımcılık kullanılmayacak. Transit geçişin formaliteleri bile zorlaştırılmayacak maddesi bulunuyor. Bulgaristan, yalnızca iki ülke arasında ki antlaşmaya değil, aynı zamanda Dünya Ticaret Örgütü’nün antlaşmasına da uymuyor.

“Gözün doysun”

Bulgaristan’ın amacının iyi olmadığını söyleyen Nuhoğlu: “Bulgaristan, Türk nakliyeci malını Avrupa’ya götürmesin; Bulgaristan’a getirsin, buraya bıraksın ben o malı Avrupa’ya getiririm diyor. Bu nasıl bir tutumdur. İki ülke arasında toplam 61 bin taşıma var. Bunun 13 bin tanesini biz, 48 bin tanesini onlar yapıyor. Bu taşımanın yüzde 80’ini onlar, yüzden 20’sini biz yapıyoruz. Zaten taşımanın çoğunu sen yapıyorsun, gözün doysun; daha başka ne istiyorsun.

Bulgaristan’da ki bu durumun nedeni PİMK ve Petro Angelov adlı iki şirkettir. Bu iki şirketin, Bulgaristan hükümetine yaptığı baskı nedeniyle Bulgaristan hükümeti antlaşmalara uymuyor.

Kılıçlar çekildi.

Çetin Nuhoğlu; “Eğer 125 bin geçiş belgesini vermezlerse; Bulgaristan’dan geçiş yapmayacağız. Bizim planlarımız hazır. A planımıza göre, Yunanistan üzerinden geçişlerimiz devam edecek. B planımız Ro-Ro ile taşımacılık yapcağız. Şuan iki tane daha RO-Ro gemisi geldi. Ro-Ro kapasitesi, yüzde 100 dolduruldu. B planı olarak, İtalya üzerinden Avrupa’ya taşıma yapacağız. Ukrayna üzerinden Ro-Ro ile taşıma da yapabiliriz” dedi.

125 bin adet geçiş belgesinin verilmemesi halinde Bulgaristan’ın geçiş yapamayacağını söyleyen Nuhoğlu, “Bulgaristan’ın geçiş belgesini vermezse, onlarda kapımızdan geçemeyecek. Bu onların zararına olacak; çünkü yapılan ikili taşımacılığın yüzde 78’ini onlar yapıyor, yüzde 19 unu biz yapıyoruz. Bu, Bulgaristan’ın; 48 bin taşımasını kaybetmesi anlamına geliyor.” Dedi.
 

“125 bin adet belgeyi verecek ve özür dileyecek.”

Bu sürecin ancak ve ancak Bulgaristan’ın çözebileceğini belirten Nuhoğlu: “Bulgaristan, masaya oturup 125 bin adet belgeyi verdikten sonra; bir de bizden özür dileyecek. Ondan sonra, her şey normale döner; yoksa aksi halde anlaşma kabul edilmeyecek.” Dedi.

www.tasimacilar.com
01.02.2014

Erhan Tekindur