Şirketlerin, binek otomobil ve araç kiralama işlemlerine değinen Kızılot : ”Şirketler, personelden kiralama işlemlerinde, personele araç için 1500-2000 TL civarında para ödüyor. Bu iş yeri kirası ödemesinden farksız olduğu için; ayrıca yüzde 20 stopaj ödüyor. Personelde, bu kiralama işlemlerinde, belirli bir tutarı aşması halinde kazancını beyan ediyor. Bu tutar 2014 yılı için 20 bin liraya kadar beyan etmesine gerek görülmemesine rağmen; beyan ettiğinde ödenecek bir vergi çıkmıyor, aksine personel vergi iadesi çıktığı için üstüne vergi alıyor.114 bin TL’ye kadar vergi ödemiyor.” Dedi. 

 

Sözlerine, “Rent A Car” firmalarıyla devam eden Kızılot; Rent A Car firmasından kiralama işleminde de kiralamayı yapan firma, kira bedelini gider yazabiliyor. KDV’yi indirebiliyor ve herhangi bir stopaj ödemiyor. Rent A Car firması, araç alırken KDV’yi indirebiliyor ve motorlu taşıtlar vergisini gider olarak yazabiliyor. Tam yıl üzerinden de amortisman ayırabiliyor.” Dedi.
Maliye, binek otomobillerde kısıtlama getirdi. İşletmeler, motorlu taşıtlar vergisini gider olarak yazamıyor ve amortisman alamıyor. Ancak, kiralama şirketlerinde durum tam tersi; bu şirketler amortisman ve motorlu taşıtlar vergisini gider olarak yazabiliyor.

“Özel tüketim vergisi, son 3 yılda otomobil ve jipte arttı.”

Özel tüketim vergisi, son 3 yılda bu vergide otomobil ve jiplerde 3 defa arttı. 1600 motor, altında ki araçlarda; yüzde 37’den, yüzde 45 e yükseldi. 1600-2000 motor için; yüzde 60’dan, yüzde 80’e yükseldi. 2000 üzeri motorlarda ise; yüzde 84’dü, daha sonra yüzde 135 oldu, şimdi yüzde 145 oldu. Bu tablo, 100 bin Euro çıkışlı bir otomobilden 145 bin lira özel tüketim vergisi alınıyor; ayrıca bu verginin de vergisi var, oda yüzde 26,1 ve ek olarak KDV alınıyor. Bu tabloda, 2000 motor üzerinde ki bir otomobil ya da jipte ki vergi yüzde 189 olduğunu gösteriyor. Böylelikle 100 bin Euro’luk bir araca, 289 bin Euro ödeniyor; bunun 189 bin lirası vergi, 100 bin Euro’su da aracın kendisi. Bu uygulama sadece Türkiye de var. Yıl içinde jip alan birisi KDV’yi indirebiliyor. Özel tüketim vergisini maliyete yazıyor amortismanı alıyor. Mükellef eğer isterse ÖTV ve KDV’yi masrafa yazabiliyor. Özetle bir kişi aldığı aracın bedelinin 3de 2sini masrafa yazabiliyor. 

 

“Maliyet istenirse, gidere ya da maliyete yazılabilir.”

“Bütün araçlarda özel tüketim vergisi var. Bu vergi, otomobil de diğerlerine göre daha yüksek. Bu vergiyi, isterseniz maliyete ekleyebiliyorsunuz(amortisman almak anlamında)ya da masrafa yazabiliyorsunuz.” Diyen Kızılot, sözlerine: “Binek otomobili haricinde ki araçlarda, yılın son ayında da alsanız da tüm yıl için; yani bir yılık amortisman alabiliyorsunuz. KDV, binek otomobil ve jip dışındakilerde indirilebiliyor. Özel tüketim vergisi oran olarak düşük ancak bütün taşıtlarda ödenen bu vergi bir kalemde masraf yazılabiliyor. Burada, isterse maliyet isterse gider yazabilir bu seçimlik haktır. Sizin avantajınıza olan kısım bunu masraf olarak yazmanızdır.” Diye devam etti.

“Bir şahıs, bir yıl içinde 3 adetten fazla araç alıp-sattıysa ticaret yapıyordur.”

Kızılot: “Maliye son yıllarda bir uygulama başlattı. Maliye, bir şahsın bir yıl içersinde; 3 adetten fazla araç alıp sattıysa, kişinin, bu işin ticaretini yaptığını düşünüyor ve beyanname verip vermediğine bakıyor. Eğer kişi beyanname vermediyse, olayı takdir komisyonuna yollayıp; bir kazanç takdiri yaptırıyor. Daha sonra ise bir KDV tutarı belirleniyor. Ayrıca, KDV beyannamesi verilmediği için 1. Derece usulsüzlük ceza kesiyor, gelir vergisi beyannamesi verilmediği için de; 1.derece, iki kat usulsüzlük cezası kesiyor. Otomobil alım satımında şahıslar için bu konuda dikkat etmesi gerekiyor. Takdir komisyonu ağır cezalar keser. 

 

“Bir taşla, 13 kuş. “

“2014 yılı sıkıntılı geçecek. Bu durum da sektörü yakından ilgilendiriyor.” Diyen Kızılot: “Satışlarda bu sene gerileme olacağı belli. Bu sadece vergilerde ki artıştan değil; yasanın genel konjüktüründen, faiz oranlarının artışından, siyasi gelişmeler ve ekonomiden kaynaklı olacak.” dedi.

“Finansman sağlamak için etkili bir araç” 

“İşletmenizde, kayıtlı bir gayrimenkul varsa ve düşük bir değer üzerinden görünüyorsa, örneğin; uzun yıllar önce alınmış alındığı dönemde ki değeri 500 bin lira şuan ki değeri ise; 5 milyon lira olan bir gayrimenkulünüz var. Bunu, 5 milyonlar liraya bir leasing şirketine sattığınızda, arada ki kazançtan dolayı vergi ödemiyorsunuz. KDV de yok. Kamu harcı ise normal kamu harcının 4de 1 i kadar oluyor. Böylece bir kaynak sağlıyorsunuz. Yine, o iş yerini kullanmaya devam edebiliyorsunuz. Ödemeleriniz yapıyorsunuz. Daha sonra leasing şirketine borcunuz bittiğinde değeri ne kadarsa 5 milyonsa 5 milyon üzerinden alıyorsunuz. Arada ki fark kurumlar vergisine tabii değildir. Arada ki fark, KDV’ye de dâhil değildir ayrıca; kamu harcı da sıfır olur. Böylelikle, bilançonuzu iyileştirerek; finansman sağlamak için etkili bir araç bu.

Kızılot’un değindiği bir başka konu da; iş yeri kira ödemisin de ki durum. İş yeri için kira ödeyen bir kişinin, bankaya yatırdığı tutar karşılığında aldığı dekontun; gider defterine yazılmasını maliye yeterli görmüyor. Bunun için, iş yeri için kira ödeyen kişi; bir de mal sahibine gider pusulası imzalattıktan sonra gider defterine yazabiliyor. Bunu yapmayan iş yeri kiracısını, ceza bekliyor. Bu durum taşıt ve gayrimenkul alımlarında da var. 

“İştirak suçunda adaletsizlik var”

Kızılot : “Bir süredir uygulanan, “iştirak suçu” diye bir durum var. Bu iştirak konusunda, kanunlarda iştirakin ne olduğunu, buna nelerin dâhil olacağına dair hiçbir açıklama ya da açıklayıcı madde olmamasına rağmen, bunun bir cezası var.” Dedi.

İştirak suçu çerçevesin de, vergi kaçırma suçundan, bir şirkete ya da kişiye ne kadar para cezası verilirse; iştirak yapan kişiye de o cezanın 3’te 1’i kadar ceza kesiliyor. Vergi kaçıran kişiye ne kadar hapis cezası verilirse iştirak eden kişiye de aynı hapis cezası veriliyor. Bu durumun, yanlış olduğunu belirten Kızılot: “Bu madde tamamen yoruma açık durumda. Maliye bakanlığı inceleme elemanlarının, büyük çoğunluğu hukuk fakültesi mezunu değil. Bu iştirak, ceza kanunda yer alan ve hukuki yorumlamayı gerektiren bir olay; bu nedenle durum son derece adaletsiz.” dedi 

“İşyeri kirasında rakamlarda artış”

Kira gelirleri, 2014 yılı için; iş yeri kirasında, beyan edilmesi gereken tutar yıllık 27 bin lira oldu. Mal sahibinin yıllık kazancı, 27 bin lirayı aşıyorsa, kişi bunu beyan etmek zorunda. Geçtiğimiz yıl, bu rakam 26 bin liraydı. Sadece, iş yeri kira geliri elde eden birisi; bunu beyan ettiğinde, 115.840 liraya kadar ödenecek gelir vergisi görünmüyor. Bu rakam, geçen yıl için 114.480 liraydı. Mal sahibinin, aylık neredeyse 10 bin lira kira kazancında dahi, gelir vergisi görünmüyor.

Okul servislerinde servis rehberleri çalışıyor bu işte kendi arabamızda kendi eşimizi servis rehberi olarak sigortalı ve ücretli çalıştırabilir miyiz?   Sorusuna; Kızılot :”Eğer, gerçek usulde vergi mükellefiyse sigortalı göstermeyebilir. Ama, şirket ise; eşini sigortalı olarak göstermek zorunda.” Dedi. 

Erhan TEKİNDUR
www.tasimacilar.com