24 Ekim 2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan ADR Yönetmeliği’nin ele alındığı toplantıda 1 Ocak 2014'ten itibaren piyasaya girecek yeni araçlarda ADR standartları, 2018 yılına kadar ise mevcut 20.000 aracın tamamının kademeli olarak bu standartlara uygun hale getirilmesi konuları masaya yatırıldı.

TREDER kamu ve özel sektörü bir araya getirdi

Treyler Sanayicileri Derneği (TREDER), 1 Ocak 2014’den itibaren yürürlüğe girecek ADR Yönetmeliği için sektör paydaşlarını bir araya getirdi. Düzenlenen Treyler Zirvesi’nde “Tehlikeli Maddelerin Taşınmasında Yeni Dönem” kamu ve özel sektör tarafından değerlendirildi.

Zirveye çok yoğun ilgi vardı

TSE’nin denetleme ve belgelendirme çalışmalarının da konuşulduğu zirveye katılım oldukça yoğundu. Zirveye, Tüm Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Merkez Birliği Başkanı Cemil Ok, TOBB Ulaştırma ve Lojistik Sektör Meclisi ve UND Başkanı Çetin Nuhoğlu, TSE Başkanı Hulusi Şentürk, Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Genel Müdürü Mehdi Gönülalçak, TAİD Başkanı Bahadır Özbayır ve Bilim Sanayi Genel Müdürlüğü Daire Başkanı H. Ali Özen, UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener ile kamu ve özel sektörden yöneticiler katıldı. Zirvede ayrıca, “ADR Yönetmeliği’nin Türkiye’ye Katkıları” ve “Mevcut araç parkının ADR’ye geçiş süreci” başlıkları altında iki ayrı panel düzenlendi.

‘2012’de 1 milyondan fazla tehlikeli madde taşındı’

Zirvede söz alan Treder Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Saltık; günümüzde Treder'in 16 üyesinin yıllık 20.000 adetlik Türkiye treyler pazarının yüzde 65 ini ürettiğini belirterek, yılda 4.500 treylerin ise Avrupa ve Rusya başta olmak üzere Asya, Afrika ve Orta Doğu pazarlarına satıldığını aktardı. Saltık sözlerine şöyle devam etti; ‘Otomotiv sektörümüzdeki trendin aksine ülkemizdeki treyler satışlarında, yapılan ithalat toplam pazarın yüzde 5’i bile değil’ dedi. EPDK/Petder verilerini hatırlatan Saltık, geçtiğimiz yıl Türkiye’de 20 milyon ton akaryakıt ve LPG tüketildiğini, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nin 2012 yılı verilerine göre bu rakamın Türkiye’deki tehlikeli madde taşımacılığının sadece yüzde 60’ına tekabül ettiğini ifade etti. Saltık; ‘Tehlikeli madde taşımacılığı için, 2012 yılında 1 milyondan fazla sefer yapıldı. Bu taşımalar derneğimiz verilerine göre 20.000 adede yakın kamyon tanker ve tanker treylerler tarafından yapıldı’ dedi.

‘ADR tankerlerinin test ve belgelendirme işlemlerini TSE yapacak’

48 ülkenin 1968 yılından beri yürürlükte olan ADR konvansiyonuna taraf olduğunu hatırlatan Saltık, günümüzde Avrupa Birliği olmak üzere, Azerbaycan, Rusya, Beyaz Rusya ve benzer birçok ülkenin tehlikeli madde taşımacılığını daha güvenli hale getirmek için ADR normlarını kullandığını belirtti. Kaan Saltık konuyla ilgili açıklamasında; ‘ADR’li tankerlerin test ve belgelendirmesi artık Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı’nın yetkilendirdiği Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından Türkiye’de yapılıyor. Biz treyler üreticileri düne kadar bu hizmeti yurtdışından alıyorduk. Bu da firmalar için önemli bir zaman ve döviz kaybına yol açıyordu. Artık bu konuda çok daha rahatız’ dedi.

‘Devletin bekçisi bir TSE değil, sanayiciye yol gösteren bir TSE’

Treder Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Saltık’tan sonra zirvede söz alan TSE Başkanı Hulusi Şentürk ise, ADR konusunda kısa zamanda elde edilen bu başarının aslında bu değişim ve dönüşümün eseri olduğunu belirterek, Türkiye’nin iddia sahibi bir ülke olarak bu değişim ve dönüşüm sürecini hızlı bir şekilde tamamlaması gerektiğinin altını çizdi. Şentürk sözlerini şöyle sürdürdü; ‘Sorunlarımızı öteleyerek bir yere varamayız. Bu şekilde yalnızca sanayicimizin masraflarını artıyoruz’ dedi. Türkiye’nin artık geçmişten kalan ezberlerini bozmak zorunda olduğunu ifade eden Şentürk, buna benzer çalışmaların sanayicilerin yapısal dönüşümlerini de içinde barındıran bir seçenek olacağını belirtti. Şentürk; ‘Türkiye artık bu politikaları cesaretle savunabilmeli ve hayata geçirebilmelidir. Bu sebeple değişim ve dönüşümün önce kendi içimizde sağlamalıyız. Biz, devlet için bekçilik yapan bir kurumdan, sanayici için yol açan bir kurum olma gayreti içindeyiz’ dedi.

‘Önümüzdeki dönem 300 milyondan fazla yatırım yapacağız’

Hulusi Şentürk, konuşmasında TSE’nin önümüzdeki dönemde 300 milyon dolardan fazla yatırım yapacağı bilgisini de verdi. Şentürk konuşmasına şöyle devam etti: ‘Kırkın üzerinde akreditasyon yapıyoruz. Sanayicilerimizi dışa bağımlılıktan kurtarmak zorundayız. Biz TSE olarak bütün uygunluk belgelerini vermeye talip değiliz. Bunu özel kuruşların yapmasını istiyoruz’ dedi. Akustik testleri için laboratuvar kurduklarını belirten Şentürk, fiyatların aşağı ineceğine vurgu yaptı. Şentürk, sanayiciler için test ve belgelendirme maliyetlerini aşağı çekeceklerini ve bu süreleri indireceklerini de belirtti.

‘Sıkı denetimler gelecek, belgelerinize dikkat edin’

Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Genel Müdürü Mehdi Gönülalçak ise yaptığı konuşmada kurulan yeni genel müdürlük ile kopuklukların ortadan kaldırıldığına vurgu yaptı. İç su taşımacılığı dışında Türkiye’nin ADR’nin tümüne taraf olduğunu hatırlatan Gönülalçak, eğitimlerin çok önemli olduğunun altını çizdi. Sektörde eğitimci eksikliğinin olduğunu bunun için önce eğitici ihtiyacını gidermek için 9 adet olan eğitim kuruluşu sayısını 33’e çıkardıklarını söyledi. Bunun daha da artacağını ifade eden Mehdi Gönülalçak, şunları söyledi: ‘Sürücülerin taşıdıkları yüklerde olası kazalarda neler yapacağını bilmesi çok önemli. SCR yönetmeliği revize edilerek yayınlandı. 1 Ocak 2014 yılından sonra sıkı bir denetlemeye başlayacağız. Sektör buna hazırlıklı olmalı. Ceza yememek için belgelerine dikkat etmelidir’ dedi.

‘Tehlikeli Maddelerin Taşınmasında Yeni Dönem’ zirvesinden çıkan sonuçlar

Konuşmaların ve iki ayrı başlık altında gerçekleşen paneller sonrasında zirveden çıkan sonuçlar ise şu şekilde; 1 Ocak 2014’den itibaren ADR süreci başlıyor. Tehlikeli mal taşıyan ve piyasaya yeni girecek tüm araçlarda (tanker, tenteli treyler, konteyner taşıyıcı vs) ADR Belgesi aranacak. ADR’ye geçiş sürecinin sağlıklı yürütülmesi için sektördeki araçların envanteri çıkacak. 2018 yılına kadar tüm araçların ADR’ye geçmesi hedefleniyor. Güvenli Taşımacılık Mevzuatı ile var olan araçlara yapılması gereken zorunlu tadilatlar belirtilecek ve bu tadilatın yapması zorunlu olacak. Tehlikeli mal taşıyan araçların muayene kriterleri yeniden belirlenecek. Sürücülerin ADR eğitimlerinde (SRC5) sınav tarihlerinin sıklaştırılması gündeme alınacak. Ayrıca bu eğitim ve sınavları düzenleyen Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Genel Müdürlüğü, gelecekte bu sınavların online yapılması için de çalışmalara başlayacak.