Tekeli, devletin kendileri adına bileti kaç liraya satacaklarını, engelliyi ne kadara taşımaları gerektiğini, hatta indirim oranlarını belirlemekle kalmayıp, şimdi de yine kendilerine sormadan koltuklarında sınırlamaya gittiğini ifade etti. Tekeli sözü edilen yasa ile ilgili olarak şunları aktardı: ‘46 koltuklu standart bir otobüsü heba edip, önünü açıp yeni bir düzene sokmamızı istiyorlar. Yalnız şöyle bir şey var, biz her otobüste engelli taşımıyoruz. Yaptığımız her seferde engelli vatandaşımız olmuyor. Ya da engelli vatandaşımızın tamamı yürüme engelli, fiziksel engelli değil. Ama buna rağmen yapılan düzenleme bütünü kapsıyor. Sanki çözüm bulamıyoruz, o halde hepsi olsun der gibi’ diyerek tepkisini dile getirdi. Kendi firmalarının bütün araçlarda böyle bir uygulamaya gidebilmesinin mümkün olmadığının altını çizen Mustafa Tekeli, ‘bu yasaya göre, benim yeniden araç almam gerekecek. Mevcut araçlarımın kapı genişliğini açmam söz konusu değil, mevcut koltukları yerinden söksem, o koltukların yerine şaseye bağlı bir sistem yapmam lazım o da mümkün değil. Yani saçma bir düzenleme, umarım TOFED ve TOF’un girişimleri ile yasa engellenir’ dedi.

'Üretici firmalar aktif rol almalı'

Devletin belli bir alt yapı oluşturmadan, her dönem ertelemek zorunda kaldığı yasa ile ilgili olarak Mustafa Tekeli, ‘devlet, bunu kullanıma değil, üretime zorunlu hale getirmelidir’ dedi. Mustafa Tekeli açıklamasında şu ifadelere yer verdi: ‘devlet, üretici ve ithalatçı tüm firmalara diyecek ki, mesela 1 Ocak 2005’ten itibaren satacağınız ve ithal edeceğiniz tüm araçların engelli taşımasına uygun olmak zorundadır. Yasaya uygun olmayan araçlar piyasaya çıkamayacaklar. Bizler de arabamızı her yenilediğimizde gidip yasanın belirlediği araçları almak zorunda kalacağız’ diyerek yasa ile ilgili çözüm önerisinde bulundu. Bugün D1’e kayıtlı yaklaşık 8000 aracın piyasada varlık gösterdiğini, 2000 aracında B1’de kayıtlı olduğunu belirten Tekeli, yaklaşık 10000 aracın ancak sistem yenilendikçe düzelebileceğine ve devletin istediği duruma gelebileceğine dikkat çekti.

‘Sahaya inilmeden alınmış bir karar'

Verilen sürenin yeterli olmadığını ifade eden Mustafa Tekeli, ‘ben 30 tane aracımın hepsini Bursa’ya götüreceğim. Bursa’da tek tek kapı söktüreceğim, kapı genişliğini arttıracağım zaten mümkün değil. Kaldı ki ben üreticilerin de bunu onaylayacağını sanmıyorum. Yani tamamen masa başında alınmış, sahaya inilmeden, düşünülmeden alınmış bir karar’ diyerek yasayı eleştirdi.

‘Devlet, insanları suça teşvik ediyor’

Akaryakıta son dönemde gelen zam üzerine, dünyanın en pahalı benzini kullanılan bir ülkede şehirlerarası taşımacılık yapmanın zorluklarını sorduğumuz Mustafa Tekeli, konu ile ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: ‘akaryakıtta devlet, ÖTV oranına en son 2012’de bir 30 kuruşluk zam yapmıştı. İlk etapta bu zam geri çekilebilir madem hem doların hem ham petrolün fiyatı arttı. İkinci, hususta şu, biz otobüsçüler olarak, hiçbir şekilde desteklenmiyoruz, yakıt konusunda deniz, demir, hava yolları destekleniyor ama biz desteklenmiyoruz. Bizden de ucuz taşımacılık yapmamız bekleniyor, bu şartlar altında elbette mümkün değil. Bizim şuanda en büyük sıkıntılarımızdan biri olan, akaryakıt sorununu çözmek için insanlar alternatif yollara başvuruyorlar. Madeni yağ yakanlar var, kaçak akaryakıt kullananlar var. Sınırda yerleşik olan firmalar sınırı geçip oradan mazot alıp gelip oradan İstanbul’a gelmeye çalışanlar var’ diyen Mustafa Tekeli, çözümsüz olarak nitelendirdiği akaryakıt fiyatlarına karşı devletin insanları suça teşvik ettiğini belirtti.

‘Bayram yüzümüzü güldürecek’

Konuşmasında Ramazan ayının sektörü önemli ölçüde etkilediğini, anlatan Tekeli, Ramazan ayının özellikle ilk 10 günün kendilerini olumsuz etkilediğini ve yüzde 60 kapasiteyle çalıştıklarını ifade etti. Bayram süreci içinse olumlu konuştu: ‘listelerimiz şimdiden doldu. Sanırım bayrama yakın ek seferlerin açılmasıyla beraber yolcu taşımaya başlayacağız. Bayramdaki hareketlilik ilk 10 günün sıkıntısını da alıyor, götürüyor. Yüzümüzü güldürüyor’ dedi.

'Belediye kararına rağmen belediye bekleniyor'

Ankara özgülünde yönelttiğimiz sorulardan biri olan cep otogar konusunda da bilgi veren Mustafa Tekeli, 2010 yılının şubat ayında Ankara Büyükşehir Belediyesi’nce alınan karar doğrultusunda 5 tane indirme-bindirme noktasının yapılması gerektiğini belirterek, 2010 yılında alınmış olan kararın hala uygulanmamasını eleştirdi. Tekeli, kararın uygulanması için çalışmalar yürüttüklerini ifade etti. İnat ve ısrarla yürütülen faaliyetlere rağmen 3 yılı aşkın bir süredir hiçbir genel müdür ve daire başkanının konuyla ilgili bir adım atmadığından şikâyet etti. Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkililerince alınan kararın önünde yine kendilerinin engel teşkil ettiğini belirten Tekeli, şu ifadelere yer verdi: ‘bu konudaki en büyük neden Büyükşehir Belediye Başkanı’nın yapın dememesi… Belediye başkanının alınan bu kararı ‘uygulamaya geçin’ demesi lazım fakat kendileri demiyorlar. Şuanda orada tamamen vatandaşa eziyet ediliyor, bunu da maalesef belediye yapıyor. Zaten biz yerleri belirttik, uygun yerleri seçtik, uydu haritaları üzerinden yerleri işaretledik. İlgili kişilere teslim ettik. Fakat bu kişilerde başkandan onay bekledikleri için, bekliyoruz hala’ diyerek tepkisini dile getirdi.

'Servis uygulamasından yolcular memnun'

Sorumuz üzerine Ankara’da ortak servis uygulamasına da değinen Mustafa Tekeli, konu ile ilgili şu bilgilere yer verdi: ‘belediye dedi ki, ben sizin trafik yükünüzü kaldıramıyorum. Ortak servise geçildi, servis eskiden dağıtıyordu, toplamaya geçince hem otobüsün sırtındaki yük azaldı hem yolcuya verilen hizmet seri hale geldi. Çünkü bir sonraki otobüsü beklemeniz gerekmiyor. İnsanlar da servis araçlarından memnunlar çünkü servis araçlarımız yeni bakımlı, klimalı, düzgün araçlar. Belki eskisi gibi mahalle aralarından insanları toplamıyoruz, evlerden alıp, evlere bırakmıyoruz ama yolcuyu merkezi yerlerden alıyoruz ve bırakıyoruz’ diyerek Ankara’daki servis uygulaması hakkında bilgi verdi.

'Hava taşımacılığında hükümetin aldığı siyasi bir karar söz konusu'

Ankara penceresinden sektörü değerlendiren Mustafa Tekeli, Ankara’nın hem Anadolu Jet’in hem de yüksek hızlı trenin başkenti olduğunu ve bunun kendilerini olumsuz yönde etkilediğini aktardı. Sözlerine şöyle devam etti: ‘özellikle Anadolu Jet nedeniyle Ankara’dan çıkış yapan tüm otobüsçüler darbe yiyor. Ankara’dan Anadolu’ya giden Van’a, Karsa, Hatay’a, Trabzon’a giden Anadolu Jet yeri geliyor otobüs fiyatının altında bilet kesiyor. Biz bunu müsteşarımıza da ifade ettik, bilet fiyatlarının yüksekliğinin korunması gerektiğini, havayollarının bizimle rekabet etmemeleri gerektiğini fakat burada sanırım hükümetin aldığı siyasi bir karar var. Bu özellikle isteniyor. Anlaşılan otobüsçüye kısa mesafe çalışın, Ankara-Kastamonu, Ankara-Niğde arası çalışın ama Ankara’dan kalkıp İzmir’e İstanbul’a gitmeyin denmeye çalışılıyor’ dedi.

'Hızlı tren de bilet fiyatları belirleyici olacak'

Hızlı trenin İstanbul-Ankara arasında seferlere başlayacağını ifade eden Tekeli, bilet fiyatının belirleyici unsur olacağını belirtti. Bilet fiyatında Konya-Ankara’daki gibi otobüs bilet fiyatı baz alınırsa zarar edebilecekleri kaygısını dile getirdi. Oya KAYA-Alev ARSLAN