Dijital takografların hileli kullanıldığı yönündeki söylentiler Bakanlığı harekete geçirdi. Bu gerekçeyle Ulaştırma Bakanlığı Dijital Takograf kullanımında ve muayene işlemlerinde Resmi Gazetede yayımlandığı üzere yönetmeliğe bazı maddeler ekledi.

21 Mayıs 2010 tarihli ve 27587 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Yapan Araçlarda Kullanılan Takograf Cihazları Yönetmeliği gereğince artık araçlara dijital takograf takılması zorunluluğu gelmişti.

Dijital takograf kullanımına başlanılmasından bu yana bazı kullanıcıların hareket sensörünü bozarak takograf cihazlarının verilerini manipüle ettikleri tespit edilerek sistemi bozma adına yapılan hileleri engellemek amacıyla EC 1266/2009 regülasyonu ve 21 Mayıs 2010 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan uluslararası karayolu taşımacılığı yapan araçlarda kullanılan takograf cihazları hakkındaki yönetmelik içerisinde geçerli olan maddeler eklenmiştir.

Yeni eklenen maddelere göre artık, hareket verisine hile amaçlı bir müdahalede bulunulup bulunulmadığını tespit etmek için, hareket sensorundan gelen bilgiler, hareket sensorundan bağımsız bir veya daha fazla kaynaktan alınan araç hareket bilgileriyle doğrulanacak.

Yayınlanan Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Yapan Araçlarda Kullanılan Takograf Cihazları Hakkında Yönetmelik gereğince 1 Kasım 2012 tarihinden itibaren trafiğe ilk tescil edilen araçlarda kullanılan dijital takograflar için geçerli olacak özellikler şunlardır.

Araç hareket sinyali, araç hareket sensoru KITAS eşliğinde, bağımsız hareket sinyali (İMS= İndependent Motion Signal) ile sağlanmalıdır.

Eş zamanda araç hareket sensörü KITAS konusunda, olası manipülasyon girişimine duyarsız sensör şart koşulmuştur.

01.11.2012 tarihi itibari aktivasyon/kalibrasyon işlemlerinde mevzuata uyumlu takograf ve sensorun kullanıldığına emin olunmalıdır. Aksi takdirde aktivasyon/kalibrasyon gerçekleştirilmez.

Yapılan yeni düzenleme ile ilgili görüşlerini aldığımız Takograf Uzmanı Bilal Yeşil yönetmelikte bahsi geçen tarihin yanlış yazıldığını belirterek, 1 Kasım 2012 değil, 1 Ekim 2012 tarihinden itibaren trafiğe ilk tescil edilen araçlarda kullanılan dijital takografların 3. nesil takograflar olacağını ifade etti.

"Takografı kandıracağım diye başınızı derde sokmayın"

3. nesil takografların hileye açık olmadığını belirten Yeşil, "Bu takograflara mıknatıs koyamazsınız. Mıknatısı kabul etmez çünkü sensor manyetik alanlardan etkilenmeyecek şekilde imal edilmiştir. Üstüne üstlük bir de takograf mıknatıs konulduğunu hafızasına kaydeder. Eğer araçlarında 3. nesil takograf olanlar varsa kurallara uysunlar. Takografı kandıracağım diye uğraşıp başlarını derde sokmasınlar" açıklamasında bulunarak takografta hile yapan kullanıcıları uyardı.

Yapılan değişikliğe göre, hareket sensorundan gelen bilgiler, hareket sensorundan bağımsız bir veya daha fazla kaynaktan alınan araç hareket bilgileriyle doğrulanacak. Bu konu ile ilgili olarak Yeşil, normal şartlarda sadece hız sensorundan bilgi alan takografların aksine 3. nesil takografların hız sensorunun yanı sıra, örneğin uydu gibi başka bir birimden de bilgi alacağını belirtti.

Yeşil bunun yararını ise şöyle açıkladı; "Şoför bir şekilde sensora mıknatıs koydu diyelim. Sensordan takografın bilgi almasını engelledi. Ama takograf bu yeni uygulama ile birlikte diğer kaynaktan hız bilgisi almaya devam eder ve böylece manipülasyon kolay ortaya çıkar."