Not: Takograf cihazlarının muayenelerinin ve onarımlarının zamanında ve doğru şekilde yapılmasından araç sahipleri sorumludur. Takograf muayenelerini yapma yetkisinin, takograf yetkili servislerine ait olması, bu sorumluluğu ortadan kaldırmaz. Burada açıklanan hususlar hem analog ve hem de dijital takograflar için geçerlidir.

Takograf cihazı üzerindeki veya sensör üzerindeki mühürler, ek cihaz montajı veya onarım maksadıyla sökülebilmektedir. Mühür söküm işlemlerinin nasıl yapılacağı ve işlemler, gerek milli mevzuatta ve gerekse uluslar arası sözleşmelerde (AETR Sözleşmesi) belirtilmiştir.

Mühürlerin sökülmesi konusunu düzenleyen milli mevzuat; Ölçüler ve Ayar kanunu, 21 Mayıs 2010 tarihli, Uluslar arası Karayolu Taşımacılığı Yapan Araçlarda Kullanılan Takograf Cihazları Hakkında Yönetmelik ve Karayolları Trafik Yönetmeliği’dir.

Takograf Cihazları Hakkındaki Yönetmeliğe göre; Acil durumlarda ve hız sınırlayıcı bir cihazı veya yol güvenliğini etkileyen herhangi bir cihazı monte etmek, ayarlamak veya tamir etmek amacıyla, takograf mühürlerinin sökülmesine müsaade edilebilir. Damgaların açıldığı her durumda, damgaların neden açıldığını belirten yazılı ifade hazırlanmalı ve yetkili otoriteler için hazır tutulmalıdır. Yedi gün içinde de damgalar yenilenmelidir. Bu işlem, mühürü söken herhangi bir kişi veya servis tarafından yapılabilir. Ancak, ölçüler ve ayar kanununa göre, mühür sökme işlemi mutlaka Takograf yetkili servisi tarafından yapılmalıdır.

Bu konuda yürürlükte olan uluslar arası mevzuat ise AETR sözleşmesi ve teknik konularda AETR sözleşmesinin atıf yaptığı AB 3821/85 EC (Karayolu Taşımacılığında kullanılan Takograf Cihazları Yönetmeliği)’dir. AETR sözleşmesi Ve AB 3821/85 EC Yönetmeliği hükümleri de, Takograf Cihazları Hakkında Yönetmelik esasları ile aynıdır. Ancak, Nisan 2017 tarihine kadar, tutulacak tutanağın formatı ve kimin tarafından saklanacağı belirtilmemişti.

Şubat 2014 tarihinde AB 165/2016 EU Yönetmeliği yayınlanmıştır. Bu yönetmelik daha önceki AB 3821/85 EEC Yönetmeliğini yürürlükten kaldırmış ve yerine geçmiştir. AB 165/2014 EU Yönetmeliği 21 nci maddesine göre, bir mühür sadece aşağıdaki durumlarda sökülebilir veya kırılabilir;

1-Yetkili otorite tarafından yetkilendirilmiş montajı veya servisler tarafından, tamir, bakım veya yeniden kalibrasyon amacı ile ve gerektiğinde, gerekli eğitimi almış denetim elemanları (Trafik polisi,  ölçü ve ayar memurları)  tarafından denetim amacı ile sökülebilir.

2- Mühürü etkileyen bir araç tamiri veya modifikasyonu yapılması gerektiğinde mühür sökülebilir.

Bu gibi durumlarda, mühürün söküldüğü tarih ve saat, mühürün sökülme sebebi bilgilerini içeren yazılı bir tutanak tutulur ve araçta saklanır.

13 Nisan 2017 tarihinde belirtilen mühür sökme tutanağının formatı yayınlanmış ve yürürlüğe konmuştur. Tutanağın formatı yazının sonundadır. Mühürü söken servis, tutanağı doldurmalı, imzalayıp kaşelemeli, orijinali, araçta saklanmak üzere sürücüye vermeli, bir kopyayı da kendisi saklamalıdır. Servis yönetmeliğine göre bu kayıt asgari iki yıl saklanmalıdır.

Sökülen mühürün yenilenmesi, gecikmeksizin ve en geç yedi gün içinde gerçekleştirilmelidir. Yetkili Takograf servisi, mühürü yenilemeden önce tam bir muayene ve kalibrasyon yapmalıdır.

Bu işlemin yapılmamasının sonuçları nedir?

Cihaz kalibrasyonlarının süresinden önce sık sık tekrarlanması, denetim makamları tarafından bir manipülasyon girişimi olarak değerlendirilmektedir. Normal muayene periyodu iki yılda birdir.

Yurt dışında (AB ülkeleri);Sadece idari para cezası verilebildiği gibi, araç trafikten men edilebilir veya sürücü mahkemeye sevk edilebilir. Ek olarak, idari ve adli işlem yapan ülke, yaptığı işlemleri UDH Bakanlığına bildirebilir.

Yurt içinde; Ölçü ve ayar kanunu kapsamında idari para cezası uygulanabilir (1.835 TL/2017 yılı), savcılığa sevk edilirse sürücü/araç sahibine 1 yıla kadar hapis cezası verilebilir. Karayolları trafik kanununa göre işlem yapılırsa, 6. 660 TL idari para cezası uygulanabilir ve 3-6 ay hapis cezası verilebilir.

Bu ihlallerin tekrarı halinde, geçici süre ile veya nihai olarak faaliyetten men edilebilir yani, yetki belgeleri iptal olabilir.

Yukarda belirtilen işlemi yapabilecek ve konuya hakim bir servis bulmanız zor. Bu nedenle, servislere işlemi tarif etmek zorundasınız. Hatta size böyle bir işlemin gereksiz olduğunu, yanlış bildiğinizi bile söyleyeceklerdir. Darda kaldığınızda bize ulaşabilirsiniz.

Bilal Yeşil
Taşımacılar.com

TAKOGRAF MÜHÜR SÖKME TUTANAĞINI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ

TAKOGRAF MÜHÜRLERİ